Ymarfer tosturi, i ni ein hunain, i eraill a'r byd o'n cwmpas

Mae’n bosibl y bydd dolenni ar y dudalen hon yn mynd â chi at wybodaeth a ddarperir gan sefydliadau eraill, nad yw efallai ar gael yn Gymraeg.

Tosturi

Mae beth yw tosturi, sut mae’n gweithio a pha effaith a gaiff, yn bwnc o ddiddordeb i ymchwilwyr ledled y byd. Mae’r Grŵp Ymchwil Meddwl Tosturiol ym Mhrifysgol Queensland yn Awstralia yn hyrwyddo llesiant trwy ddeall a chymhwyso tosturi.

Yma rydym yn cyflwyno rhai o’u canfyddiadau, ac yn rhannu sut mae Hapus yn cefnogi tosturi tuag atom ni, eraill a’r byd o’n cwmpas.

Beth yw tosturi?

Mae hanes hir i archwilio’r syniad o dosturi. Mae’n ganolog i lawer o grefyddau ac athroniaethau.

Diffiniwyd tosturi fel “y sensitifrwydd i ddioddefaint yn eich hunan ac eraill, gydag ymrwymiad i geisio ei liniaru neu ei atal”. [i]

Mae’n wahanol i garedigrwydd, sy’n ymwneud â’n hymddygiad a’n gweithredoedd, ystumiau a ysgogir gan deimladau cynnes gwirioneddol tuag at eraill. [ii] Ac mae’n wahanol i empathi, sy’n ymwneud â sut rydyn ni’n deall emosiynau a safbwyntiau pobl eraill.

Mae tosturi yn gofyn inni ymgysylltu â chaledi a thrallod, a chael ein cymell i wneud rhywbeth yn ei gylch.

Gall rhai gweithredoedd o garedigrwydd ddod o safbwynt tosturi, yn enwedig ar adegau anodd. [iii]

Gellir datblygu tosturi trwy ddysgu. Gall pobl wella eu hunan-dosturi, a thosturi tuag at eraill trwy ehangu sgiliau mewn meysydd gan gynnwys ymwybyddiaeth a chyfathrebu. [iv]

Hunan-dosturi

Mae hunan-dosturi yn golygu deall ein trallod ein hunain, a dod o hyd i ffordd i ymateb i ni ein hunain, neu geisio cymorth, pan fyddwn yn wynebu cyfnod anodd. Mae’n ymwneud â hunan-garedigrwydd yn lle hunan-farn. [v]

Mae gan hunan-dosturi lawer o fanteision i ni fel unigolion. Gall helpu i’n hamddiffyn rhag hunanfeirniadaeth a negyddiaeth, gan arwain at well iechyd meddwl a llesiant. [vi] Mae hefyd yn gysylltiedig â gwell iechyd corfforol, ac ymddygiadau sy’n hybu iechyd gan gynnwys bwyta’n iach, ymarfer corff a chwsg o ansawdd da. [vii]

Mae yna hefyd arwyddion y gall datblygu mwy o hunan-dosturi arwain at fwy o dosturi tuag at eraill a’r byd o’n cwmpas.

Tosturi tuag at eraill

Mae’r amgylchiadau yr ydym ynddynt, a’r byd o’n cwmpas, yn effeithio ar sut y gallwn flaenoriaethu eraill, a gall newid dros amser. [viii]

Gall cynyddu tosturi yn ein bywydau arwain at well cydlyniant cymunedol a gweithredu cadarnhaol ar gyfer ein planed.

Mae astudiaeth ddiweddar wedi dangos y gall hyfforddiant mewn tosturi gynyddu pryder moesol pobl dros amser am fodau dynol eraill, gan gynnwys dieithriaid a grwpiau wedi’u stigmateiddio, anifeiliaid, a’r amgylchedd. [ix] Mae pryderon moesol yn cyfeirio at faint rydyn ni’n meddwl bod pethau’n werth ein sylw a pha mor gyfrifol rydyn ni’n teimlo am eu cefnogi a’u hamddiffyn.

Dangosodd yr ymchwil, yn syth ar ôl yr hyfforddiant, fod cyfranogwyr yn dangos mwy o bryder moesol tuag at eu teuluoedd, ffrindiau ac unigolion uchel eu parch. Fodd bynnag, 3 mis ar ôl yr hyfforddiant roedd y teimladau cadarnhaol hyn wedi cynyddu ac ehangu i’r rhai a stigmateiddiwyd yn draddodiadol gan gymdeithas, gan gynnwys troseddwyr, anifeiliaid, planhigion a’r amgylchedd naturiol.

Pan oedd pobl yn meddwl bod datblygu hunan-dosturi yn ddefnyddiol, roeddent yn fwy tebygol o wella tosturi tuag at eraill.

Beth alla i ei wneud?

Mae teimlo’n gysylltiedig â ni ein hunain, eraill a’r byd o’n cwmpas yn cefnogi tosturi, ac yn amddiffyn a gwella llesiant meddyliol.

Cysylltu â ni ein hunain: Mae gallu sylwi ar ein meddyliau a’n teimladau a’u deall yn gam pwysig er mwyn bod yn dosturiol tuag at ein hunain a derbyn pwy ydym ni. Dysgwch fwy am sut y gallwch chi gymryd camau i gysylltu â chi’ch hun yma Ein meddyliau a’n teimladau – Hapus

Cysylltu ag eraill: Mae bywyd ar y cyd mewn cymuned, pan fo pobl yn dod at ei gilydd ac yn trin ei gilydd gyda thosturi yn dda ar gyfer lles meddyliol. Dewch o hyd i offer ac ysbrydoliaeth i’ch helpu chi i gysylltu ag eraill yma Pobl – Hapus

Cysylltu â’r byd o’n cwmpas: Mae tystiolaeth gref sy’n dangos bod y modd rydym yn profi’r amgylchedd naturiol ac yn cysylltu â’r byd o’n cwmpas yn gysylltiedig â llesiant meddwl. Archwiliwch syniadau ar gyfer cysylltu â byd natur a’r byd ehangach yma Byd Natur – Hapus